Neumittelwalde - Kr. Groß-Wartenberg.

Międzybórz  & Neumittelwalde  & Medzibor.

W 1637 roku miejscowość Medzibo uzyskuję prawa miejskie, 
nadane z łaski księcia oleśnickiego Henryka Wacława Podiebradowicza.
Miasto otrzymuję przywilej do trzech jarmarków rocznych i jarmarku tygodniowego w sobotę.
Przywileje cechowe otrzymują także: płócienniczy, tkacze i garncarze.

15 lipca 1639 roku nastąpiło uroczyste ogłoszenie książeckiej łaski nadania praw miejskich 
mieszkańcom Międzyborza przez deputowanych przybyłych do Miasta.
Pierwszy Burmistrz: Jan Wolff.

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1300 r. 

jako osada warowna w państwie Piastów Śląskich - własność rycerska.

Położenie w malowniczym pograniczu Śląska i Wielkopolski, 

w obrębie Wzgórz Twardogórskich na stokach Wału Trzebnickiego.

Niegdyś obszar w granicach Piastów , Czech, Austrii, Niemiec, 

by od 1945 roku ponownie wrócić w granice Polski.

Przez wiele stuleci Miasto pełniło funkcję centralną obszernych dóbr międzyborskich 

wchodzących w skład księstwa Oleśnickiego. 

Poniżej ukazana Publikacja obejmuje okres z początku XX w.

Bogato ilustrowany przewodnik Miasta Międzybórz i jego okolice.

Osiemnastowieczny rysunek przedstawiający osadę ,,Medzibor”.

Widok z lotu ptaka przedstawia plan miejscowości w zabudowie drewniano-murowanej

z dominującą bryłą kościoła ewangelickiego położonego na wzgórzu w otoczeniu muru warownego z XVI w.,

oraz sąsiadujących z nim plebanią i szkołą.

Na Dolnym Rynku książęca zabudowa mieszkalna założona na rzucie zbliżonym do litery ,,L”

w otoczeniu fosy zasilaną wodami z miejscowej rzeki z przylegającym folwarkiem książęcym

z browarem oraz ogrodem z okazałą altaną wypoczynkową.

Od strony Zielonki widoczny młyn wodny ze zbiornikiem, na zielonym wzgórzu drewniany wiatrak.

Autor: Fryderyk Bernard Wernher, ok. 1750 r.

Panorama Międzyborza według rysunku Fryderyka Wernhera - ok. 1750 r.

Na wzgórzu okazały kościół drewniany pś. Św. Krzyża - całkowicie spłonął w 1836 r. 

Poprzednia Świątynia znajdowała się poza Miastem na ,,Czerwonym Wzgórzu".

Rynek Dolny z Kościołem Ew. pw. Świętego Krzyża. Po lewej budynki dawnej szkoły ewangelickiej.

1618 r. - pierwsza wzmianka o szkole w Międzyborzu.

W 1745 r. rozebrano budynek starej szkoły, w tym samym miejscu wybudowano nową.    

Rysunek z kościołem ew. i dawną Szkołą.

Na Rynku Dolnym widoczna studnia miejska z ujęciem pitnej wody. 

Do współczesnych czasów zachowała się jedynie skromna pompa ręczna (abisynka), 

z brakiem dostępy do orzeźwiającej wody 😓.    

Kościół Świętego Krzyża w Międzyborzu (Neumitelwalde), odbudowany po pożarze 

- poświęcony 13 grudnia 1839 roku. 

Tym razem użyto materiały stosowane w konstrukcjach murowanych. 

Wydawca pocztówki: Kazimierz Badura ok. 1916 r.

W latach 1883 - 1911 Pastorem w Międzyborzu był Jerzy Badura.

Nieustraszony obrońca praw ludu polskiego, gorliwy duszpasterz, wytrawny publicysta, 

ostatni polski Pastor na Dolnym Śląsku. 

Wnętrze kościoła ewangelickiego p.w. Świętego Krzyża.

Widok na ołtarz ambonowy z obrazem prezentującym Modlitwę Chrystusa na Górze Oliwnej, z 1839 roku. 

Foto - R. Simon.

Obraz - Modlitwa Chrystusa na Górze Oliwnej z 1839 roku.

Neoklasycystyczny prospekt organowy z 1913 roku. 

Instrument zaprojektowany i wykonany przez znaną na Śląsku świdnicką firmę Schlag & Söhne.

Obecnie wymaga gruntownej konserwacji.

Karl Eisert przy organach w kościele ewangelickim. 

Przez dziesięciolecia Cantor zaprojektował całe życie muzyczne w Międzyborzu. 

Tworzył z miejscowym chórem znakomite koncerty organowe. 

Nauczyciel i ostatni organista ewangelicki, pochowany w 1946 roku, na miejscowym cmentarzu. 

Karl Eisert - Cantor  z kościelnym chórem przed wyjazdem do Hard Berg 1913 rok.

Grupa Artystyczna w strojach Historycznych - Neomittelwalde 1930 rok. 

Kościół ewangelicki p.w. Świętego Krzyża i plebania. Rynek Górny / Oberring.

 Plebania ewangelicka na Rynku Górnym, poświęcona 8 stycznia 1914 roku. 

W 1916 roku w domu parafialnym otwarto sierociniec dla dzieci z Wrocławia, 

nadzorowany przez baronową Agnes von Drergardt z Mojej Woli.

Rynek Górny z widokiem na ul. Wrocławską, po lewej plebania ewangelicka.

Rynek Górny - Restauracja i rzeźnia Heinricha Schmidta. 

W połowie lat 20 XX w. na miejscu tego domu powstał hotel Deutsches Haus.

Kamienica na Rynku Górnym, Hotel ,,Dom Niemiecki”, restauracja Schmita, rzeźnia i fabryka kiełbasy.

Rynek Górny - wylot na ul. Wrocławską.
Obecnie po lewej plac zabaw, po prawej salon fryzjerski ,,Danka". 

Widok z wierzy Kościoła ew. na kamienice w kierunku ul. Granicznej. 

Kamienice na Rynku Górnym (Oberring), dziś jedyne rondo w Międzyborzu 😉

Rynek Górny z widokiem na kamienice i Kościół ewangelicki. 

Stacja tankowania paliw na Rynku Górnym/Oberring - 1927 rok. 

Kamienice wraz z Domownikami w kierunku Rynku Dolnego.

Kamienice na Rynku Dolnym. Po prawej Dom Handlowy, dziś Sklep ,,Flaming". 

Kamienica mieszkalne ze sklepem konfekcyjnym braci Krystmanski, foto - 1925 rok.

Mieszkańcy Międzyborza / Neumittelwalde na Rynku Dolnym. 

Stowarzyszenie Klubu Gimnastycznego 15 sierpnia 1920 rok. 

Młodzi rowerzyści na Rynku Dolnym w Międzyborzu.

Kamienice na Rynku Dolnym - widok z parku Promenada.

Widok z wierzy Kościoła ew. na kamienice w kierunku ul. Wrocławskiej. 

Foto: Herbert Schlenger.

Widok z wierzy Kościoła ew. na kamienice w kierunku ul. Wrocławskiej/Sycowska. 

Foto: Herbert Schlenger.

Widok z wierzy Kościoła ew. na kamienice w Rynku Dolnym, Promenada. 

Foto: Herbert Schlenger.

Widok z wierzy Kościoła ew. na Rynek Dolny, Promenada.

Foto: Herbert Schlenger.

Widok z wierzy Kościoła ew. na ul. Kolejową. 

Foto: Herbert Schlenger.

Widok z wierzy Kościoła ew. na ul. Kolejową. 

Foto: Herbert Schlenger.

Widok z wierzy Kościoła ew. na ul. Kolejową. 

Foto: Herbert Schlenger.

Kamienice na Rynku Dolnym - widok z parku Promenada.

Gruß aus dem Restaurant Ratsch, Neumittelwalde.       Rynek Dolny - Restauracja Witkowskiego*

Rynku Dolnym - widok z parku Promenada.

Siedziba Służby Pracy Rzeszy - Reichsarbeitsdienst 8/111. Neumittelwalde - Międzybórz. 

Odprawa przy koszarach Obozu Służby Pracy na Rynku Dolnym w Neumittelwalde, 

dawniej szkoła ewangelicka, obecnie mieszkania prywatne w Międzyborzu.

NS - Arbeitsdienst - Abteilung 8,111 Neumittelwalde

Vorderansicht, Rückansicht , Am Aufenthaltsraum, Blumen - Anlagen. 

Lider obozu - Pułkownik Pole Mistrz Klose* / utwożony 01.10.1936 rok.  


Koszary mieszkalne RAD - Reichsarbeitsdienst 8/111. Neumittelwalde - Międzybórz.

Tabory kuchni polowej* na Rynku w Międzyborzu - Reichsarbeitsdienst 8/111.

Oddział RAD podczas defilady na rynku górnym w Międzyborzu. 

 Dziś po lewej salon fryzjerski ,,Danka", po prawej plac zabaw. 

Oddział młodzieży RAD przy pomniku upamiętniającym poległych w I Wojnie Światowej.

Młodzież RAD w parku Promenada w Neumittelwalde. 

Sportplatz - Boisko Piłkarskie 😉

Międzyborscy Prominenci - Rzeszy Niemieckiej przed Kościołem Św. Krzyża.

Deine Ehre: Treue dem Führer / Mój Honor: Lojalność wobec Wodza.

Neumittelwalde & Międzybórz.

Nazistowska uroczystość na rynku w Międzyborzu I Maj 1933 rok.

,,Co jest większe od kultu Jednostki ? - kult Zera"  😜

Rynek Dolny z widokiem na Kościół ewangelicki 1935 rok.

Rynek Dolny z widokiem na ulice Kolejową, po lewej park Promenada.

Promenada na Rynku Dolnym w Międzyborzu/Neumittelwalde. 

Park miejski otoczony licznymi ścieżkami spacerowymi wśród bogatej zieleni 

przeznaczony do rekreacyjnego wypoczynku na łonie natury… 

Okazały - Pomnik upamiętniający poległych w I Wojnie Światowej.

Rozebrany w latach siedemdziesiątych 😢.*

Tablicę z Nazwiskami upamiętniająca poległych umieszczono w Kościele Świętego Krzyża w Międzyborza.

Kriegerdenkmal in Neumittelwalde, kurze Zeit nach der Einweihung in den Zwanziger Jahren.

Park Promenada z malowniczym strumykiem - zasilany rzeką Rybnicą. Foto - 1941 rok.

Widok z parku Promenada na Rynek Dolny z Kościołem Ewangelickim.

Park Promenada - widok od dzisiejszej Poczty. 

Foto - Carl Eichhorn.

Widokiem na ulice Kolejową z Rynku Dolnego.

Rynek dolny - widok w kierunku ul. Kolejowej z Restauracjom i sklepem mięsnym / rzeźnia.

Widok na ulice Kolejową - dawniej Pańska.

Ul. Kolejowa - dawniej ulica Pańska, po lewej księgarnia Kazimierza Badury - Syn Pastora Jerzego Badury. 😉

Ul. Kolejowa, tym razem Księgarnia Badury po prawej stronie. 😉

Obóz – Lagier* zorganizowany przez aparat III Rzeszy Niemieckiej, 

w charakterze administracyjnego środka zapobiegawczego więźniów,

zlokalizowany na terytorium Neumittelwalde/Międzybórz przy ul. Kolejowej.

Miejsce koncentracji przymusowych pracowników pod nadzorem strażników 

wobec represjonowanego społeczeństwa w obliczu terroru nazistowskiego.

* Przed wojną ośrodek funkcjonował jako obóz przejściowy, służący do przerobu polskich robotników sezonowych, 

rekrutowanych corocznie do niemieckiego rolnictwa…

Siedziba  Królewskiego Sądu Grodzkiego. 

Wydawca pocztówki: Bronisława Badura 1914 rok.

Jeden z reprezentacyjnych budynków w Międzyborzu wniesiony w latach 1907-1909.

Siedziba nowego gmachu Królewskiego Sądu Grodzkiego z podziemnymi celami aresztu.

(dawniej sąd mieścił się przy ul. Sycowskiej).

Obecnie siedziba Urzędu Miasta i Gminy Międzybórz.

Widok z dzwonnicy kościoła ewangelickiego na południowy zachód w kierunku ul. Kolejowej, 

z lewej, sąd okręgowy, w głębi tartak Schliwa.

Budynek Dworca kolejowego rozbudowany na potrzeby terminalu celnego. 

15 maja 1928 roku, otwarto ruch kolejowy na granicy Polsko-Niemieckiej 

z kontrolą paszportową w Neumittelwalde (Międzybórz) i Sośnie.

Budynek Dworca kolejowego w pierwotnej konstrukcji. 

Początek budowy obiektu nastąpiło 1 kwietnia 1908 rok. 

Prace budowlane zakończono w 1913* r. - dwa lata po otwarciu linii kolejowej.  

Budynku Dworca kolejowego w Międzyborzu od strony peronu.

Przypuszczalnie dzień inauguracji Budynku Dworca kolejowego w Międzyborzu.

Początek budowy obiektu nastąpiło 1 kwietnia 1908 rok. 

Prace budowlane zakończono w 1913* r. - dwa lata po otwarciu linii kolejowej*.  

Wjazd pociągu parowego do Międzyborza / Neumittelwalde.

Stoi na stacji Lokomotywa, Ciężka, ogromna i pot z niej spływa: Tłusta oliwa.

Stoi i sapie, dyszy i dmucha, Żar z rozgrzanego jej brzucha bucha... 😉

Budynek Dworca kolejowego z panoramą na miasto Międzybórz. 

 

Panorama Międzyborza z widokiem na Dworzec Kolejowy.

Po prawej stronie okazała ,,Wieża Ciśnień" służąca do stabilnego zapewniania ciśnienia w wodociągu. 

Na stacji kolejowej używana głównie do zasilania parowozów. 

Międzybórz – Młyński Staw z małą wysepką położony w dolnej części miasta. 

Zbiornik wodny zasilany rzeką Rybnicą, w przeszłości spiętrzał wodę na potrzeby dawnego młyna.

W kronikach historycznych rozlewisko występuję jako główny zbiornik wodny

zlokalizowany na terenie osady Medzibor. 

Neumittelwalde/Międzybórz - Rezerwat przyrody obejmujący obszar

w centrum miasta na odcinku Młyńskiego Stawu do Rynku Dolnego.

Wyodrębniony teren funkcjonował w celu zminimalizowania negatywnych

skutków życia miejskiego, zachowując ostoje zielonej przyrody

wzbogaconej licznymi ciekami wodnymi w przestrzeni publicznej.

Całość wypełnia widok na Kościół katolicki p.w. św. Józefa Rzemieślnika,

oraz Kościół ewangelicki p.w. Świętego Krzyża. 

Dom urzędników miejskich przy ul. Kościelnej (Bergstrasse), wcześniej ul. Górna.

 ul. Kościelna 1968 r. Foto: Jan Osuchowski.


Ulica Kościelna z widokiem na plebanię katolicką. 

Ulica Kościelna dawniej Górna z widokiem na kościół katolicki 

pw. św. Józefa Rzemieślnika z plebanią i szkołą katolicką. 

Świątynia poświęcona 19 czerwca 1894 roku, przez biskupa Hermana Gleicha z Wrocławia. 

Obok kościoła powstał budynek probostwa i przewidziano plac pod budowę nowej szkoły. 

Ul. Górna/Kościelna z kościołem katolickim.

Na pierwszym planie szkoła katolicka oddana do użytku w 1911 roku.

Kościół katolicki pw. św. Józefa Rzemieślnika w Międzyborzu.

Ołtarz główny w kościele katolickim św. Józefa Rzemieślnika.

Foto: E. Kiese.

Widok na ul. Kościelną z dzwonnicy kościoła ewangelickiego. 

Kościół Katolicki pw. św. Józefa Rzemieślnika z plebanią - widok od cmentarza.

Brama na cmentarz komunalny w Międzyborzu. Cmentarz założono w 1802 roku.

W 1831 roku cmentarz powiększono i utworzono kasę pogrzebową którą zarządzało Miasto. 

(do 1802 r. cmentarz znajdował się przy Kościele ew.)   

Krypta rodowa fundacji Samuela Gottlieba Adamy z nagrobkiem tragicznie zmarłej 16-letniej Caroliny Elisabet Adamy.

Na postumencie krypty figura alegoryczna personifikacji Wiary z piaskowca.

HIER SCHLAFT EIN GUTES MADGEI

UND DIE HOFNUNG IHRER AEL TERN

CAROLINA SOPHIA ELISABETH ADAMY 

GEBOHREN D. 29. IANUAR 1786.

  GESTORBEN D. 16. AUGUST 1802. 

Pierwotny nagrobek pastora Roberta Fiedlera (1810 -1877)

na cmentarzu ewangelickim w Międzyborzu, ufundowany przez rodzinę w końcu XIX w. 

uległ całkowitemu zniszczeniu w latach siedemdziesiątych.

Urząd Celny Międzybórz - Zollamt Neumittelwalde.
Przejście graniczne, ul. Wrocławska (Breslaustrasse).
Budynek wysadzony w 1945 r. przez Żołnierzy Armii Czerwonej - Frontu Ukraińskiego.

Jednostka Niemieckiej Straży Granicznej w Neumittelwalde. 

Granica Niemiecko - Polska prowadząca przez pole między Pawłowem a Granowem. 

Foto: Paweł Poklekowski 1931 rok.

Ul. Wrocławska (Breslaustrasse), wcześniej ul. Nowa. Po lewej Hotel dziś Kasztelańska.

Ul. Wrocławska - Breslaustrasse. Dziś po lewej Kasztelańska, po prawej Plac Zabaw.

Hotel Berliner Hof przy ul. Breslaustrasse/Wrocławska.

Ul. Graniczna - po prawej ruiny Kina, po lewej Hotel, na wprost ocalała Remiza Strażacka.

Jednostka Straży Pożarnej, przed Remizą w Międzyborzu.

Międzybórz - lata 70-te, ul. Wrocławska w kierunku Granowa, po prawej Kasztelańska.

Ul. Wrocławska - Breslaustrasse. Dziś po prawej LOTTO.

Ul. Wrocławska / wcześniej ul. Nowa, po lewej LOTTO. - widok z lotu ptaka.

Fotografia barwna - ul. Wrocławska. 

Korowód mieszkańców Międzyborza na ul. Wrocławskiej, z okazji festynu strzeleckiego Bractwa Kurkowego 1933 r.

Festiwal Klubów na ul. Breslaustrasse/Wrocławska. Neumittelwalde - 1929 rok.

Zbiórka członków Bractwa Kurkowego na Rynku w Międzyborzu 1920 r. 

Klejnoty rodowe Bractwa Kurkowego zachowane w muzeum historycznym miasta Rinteln nad Wezerą. 

 Ostatni prezes Bractwa - Walter Michalik.

Członkowie Międzyborskiego Bractwa Kurkowego w klubowym ogrodzie (Małpi Gaj).

 

 Miejscowy cech bractwa strzeleckiego wzmiankowanego w źródłach po raz pierwszy w 1643 roku. 

W archiwum miejskim w Neumittelwalde znajdował się oryginalny pergamin z 1644 r. 

z regulaminem strzeleckim wydanym przez księcia Karola Friedricha. 

Szczególną uroczystość cech strzelecki obchodził w 150 - rocznice istnienia, 

28 sierpnia 1793 roku uświetnił swoją obecnością sam książę Fryderyk August. 

Na pamiątkę tego dnia wręczył stowarzyszeniu swoją srebrną gwiazdę. 

Ówczesny król karabinów, książęcy komornik Adamy upamiętnił to wydarzenie srebrną tablicą. 

W 1861 roku bractwo za upamiętnienie godności królewskiej otrzymuje od Króla Wilhelma I 

duży srebrny medal jako najwyższą nagrodę strzelecką. 

Ten medal i gwiazda przyznana w 1793 roku zostały połączone z rzadkimi srebrnymi monetami, 

tworząc łańcuch z królewską biżuterię bractwa, który nosił król strzelców. 

Insygnia cechu zostały zachowane i znajdują się w lokalnym muzeum historycznym miasta Rinteln nad Wezerą, 

siedzibie grupy sponsorskiej Groß Wartenberger. 

W 1884 r. właścicielem Neumittelwalde został król Saksonii Albert. 

Z tego powodu cech otrzymał od niego dar w wysokości 1200 marek i buduje za to obudowę strzelecką. 

W 1911 r. cech strzelecki liczył 56 członków. 

Zgodnie ze statutem należało przeprowadzić 20 rozstrzeliwań tygodniowo. 

Strzelanie dla króla odbywało się corocznie w ostatniej dniach lipca.

Totalasicht von Neumittelwalde - Panorama Międzyborza od strony ,,Małpiego Gaju".

Schützenhaus - Dom strzelecki z ogrodem & Sala posiedzeń - ,,Małpi Gaj".

Elektromonterzy przy stacji transformatorowej w Międzyborzu / Neumittelwalde 1912 rok.  

 Kowale i Kołodzieje w Międzyborzu / Neumittelwalde.

Gospoda - Paul Goy's. Sklepy Spożywcze - Gustav Schöps / Heinrich David.

Ul. Wrocławska - budynek dawnej Poczty (skrzyżowanie - na prawo ul. Sycowska). 

1798 r. Otwarcie pierwszego urzędu pocztowego w Międzyborzu.

Ostatni kurs Dyliżansu pocztowego relacji Międzybórz - Syców.

Przed budynkiem pocztowym w Międzyborzu, na fotelu kierowcy Likow, przy tylnich drzwiach dr. Kuhn.

19 listopada 1910 rok.

Budynek Poczty z dyliżansem w służbie pocztowej.

Budynek dawnej Poczty z widokiem na ul. Sycowską / Krasscherstasse.

Budynek dawnej Poczty z widok od ul. Wrocławskiej.

Budynek starej części ,,Zamku” umiejscowiony przy ul. Wrocławskiej na rogu ul. Sycowskiej,

siedziba rodu von Reichenbach w Międzyborzu.

Do starej części przylegała nowa budowla zamkowa przy ul. Sycowskiej,

całość mieściła się w sąsiedztwie ogrodów właściciela posiadłości.

Wraz ze śmiercią Hrabiego, włodarze miasta wykupili miejską posiadłość od spadkobierców.

W starej części zamku mieściła się później filia powiatowej kasy oszczędnościowej,

pozostała część była wykorzystywana na cele mieszkalne.

W nowej części zamku przy ul. Sycowskiej, miasto poprzez przebudowę pomieszczeń,

pozyskało od dawna oczekiwany ratusz miejski.

Wiejski Dom Towarowy 1968 rok.  Foto - Jan Osuchowski.

Budynek Miejskiego Domu Kultury 1968 rok. Foto - Jan Osuchowski.

,,MĄDRZE GOSPODAROWAĆ TO ZNACZY OSZCZĘDZAĆ" 😏 

Legendarna Karczma pod ,,Czarnym Niedźwiedziem" 

umiejscowiona przy ul. Breslauerstrasse/Wrocławska w Neumiitelwalde.

Wyszynk przeznaczony dla podróżnych jako dom zajezdny

oraz miejsce spotkań okolicznych mieszkańców. 

Obiekt wymieniany w źródłach jako Browar Międzyborski.  

W czasie II wojny światowej zabytkowy budynek został całkowicie

zniszczony podczas działań wojennych. 

 Modernistyczny budynek nowej szkoły

wzniesiony w latach 1932-1933 w ramach rządowego programu

,,Ost Hilfe” (Pomoc dla Wschodu), jako szkoła ludowa (Volksschule).

Placówka powstał za kadencji burmistrza Jäschke w ogrodzie dawnego zamku

hrabiego von Reichenbacha-Goschütz z linii Neumittelwalde.

Projekt konstrukcji ze wskazaniem na architekta Hansa Kleinerta z Oleśnicy.

Foto - J. Rudolph

Nauczyciele - ,,Trzech Mędrców".

Karol Langer - Kraszów.   Hermann Barth - Międzybórz.   Paul Żwir - Klonów.

Nauczyciele - od lewej:

Max Titze, Hermann Reimnitz, Hermann Barth, Fritz Roli.

Grono Pedagogiczne - Konferencja Nauczycieli w Klonowie 1925 rok.   Foto: Nisselbeck.

Budynek dawnej szkoły podstawowej - Dziś szkoła imienia ,,Jerzego Badury". 😏

Budynek szkoły podstawowej od strony kompleksu sportowego - przed rozbudową. 

Dwór Folwarczny w Międzyborzu -  Schloß Neumittelwalde.

Zasadnicza Szkoła Rolnicza - Dawny Dwór folwarczny. 

Foto - Jan Osuchowski. 1968 rok.

Ul. Sycowska w kierunku Kraszowa - po lewej Stary Trybunał Sądu, po prawej Ratusz.*

Budynek piekarni z cukiernią - Hugo Lachmanna pod nr 73a... (obecnie sklep AGD). 

Ul. Sycowska (Kraschnerstrasse / Adolfa Hitlera).

Ul. Kraszowska / Sycowska - po lewej dom ewangelicki.

Dom gminy ewangelickiej (Evandl Gemeindehałs), przy ul. Kraszowskiej / Sycowskiej.

Na przeciwko dawnej siedziby Sądu Rejonowego (obecnie sklep żelazny).

Ul. Sycowska, Kraszowska / Adolfa Hitlera). Po prawej budynek starego sądu, (Strzelec) 1927 rok.

Dom lekarza weterynarii Dr. Justus Barbarino, przy ul. Sycowskiej 

od strony ogrodu w którym można zobaczyć jego troje dzieci. 

Ośrodek zdrowia, dawniej przychodnia weterynarii.

Dom na obrzeżu ul. Sycowskiej.

Panorama Międzyborza - widok z lotu ptaka 1933 rok.

Panorama na miasto Międzybórz z Herbem Miasta.

Krajobraz okolic Międzyborza - widok z lotu ptaka od strony Kraszowa. 

Gruss aus NEUMITTELWALDE - Pozdrowienia z Międzyborza.

Totalasicht von Neumittelwalde - Panorama Międzyborza.

Ev. Kirche - Ewangelicki Kościół. 

Postamt - Poczta.

Kathl. Kirche - Katolicki Kościół.

Neuestrasse - Ul. Nowa / Wrocławska.

Herrnstrasse - Ul. Pańska / Kolejowa.

Pozdrowienia z Międzyborza.
Panorama Międzyborza widziana z ,,Winnicy", Poczta, Kościół Ew. Willa Dr. Paul.

Panorama Międzyborza - 1912 rok, Kościół Ewangelicki. Kościół Katolicki, Browar.

Pozdrowienia z Neumittelwalde - 1926 rok.

Ewangelicki Kościół, Panorama Międzyborza, Poczta, Katolicki Kościół.

Neumittelwalde - Międzybórz.  

Panorama Miasta / Poczta / Kościół Katolicki / Rynek.

1916 rok - widok na panoramę Międzyborza. Królewski sąd okręgowy przy ul. Kolejowej.

Kościół ewangelicki pw. Świętego Krzyża. Budynek Dworca kolejowego.

Hotel na Rynku Dolnym - Panorama Międzyborza - Rynek. 1902 rok.

Gruss aus Neumittelwalde - Panorama Międzyborza / Poczta.

Verlag von Karl Werner, Neumittelwalde.

Stary sąd okręgowy przy ul. Sycowskiej. 

Plebania ewangelicka na Rynku Górnym. Część ul. Kolejowej.

Fragment Rynku Dolnego z Apteką. Ulica Sycowska.

Gmina Międzybórz & Die Gemeinde Neumittelwalde.

Neumittelwalde / Schl.    Hirschrode - Partie.       Hirschrode - Durchblick.    Landeshalt. Korsarenberg.

    Granowe.    Teufelstein.    Siedlung Ossen.    Grenzblick. 

Dawna granica polsko-niemiecka między Niwkami Kraszowskimi (Niemcy), a Niwkami Książęcymi (Polska).

W swoim czasie zniszczony ,,Most" zbudzał zainteresowanie wśród dziennikarzy, ekonomistów,

 uczonych i polityków z wielu krajów, którzy przyjeżdżali zobaczyć tę osobliwą granicę. 

Foto: Paweł Poklekowski 1931 rok.  

Wiatrak w okolicach Niwek Książęcych, otoczony snopkami ze zbożem po żniwach. 

Schule - Szkoła ewangelicka w Niwkach Kraszowskich.

Gaslhaus - Gospoda - w Niwkach Kraszowskich.  

KRASCHEN Gr. Wartenberg Land. 

Kraszów - Późnobarokowa rezydencja dworska wzmiankowana w 1845 roku. 

W drugiej połowie XVIII w., konstrukcja przebudowana w stylu neorenesansu francuskiego.

Obiekt murowany, częściowo dwukondygnacyjny, wzniesiony na rzucie prostokąta, 

podpiwniczony, nakryty dachem naczółkowym.

Fasada siedmioosiowa, z centralnym głównym wejściem, poprzedzonym niewielkim tarasem ze schodami.

Do pałacyku przylega park dworski z końca XIX w. z bogatym drzewostanem. 

 Nazistowski Obóz Służby Pracy Rzeszy w Kraschen/Kraszów gm. Międzybórz 

w obudowie drewnianych baraków położony na skraju wioski 

z centralom siedzibom oddziału RAD 8,111 w Neumittelwalde,

ulokowanym w budynkach starej szkoły ewangelickiej na Rynku Dolnym,

Masowa organizacja przystosowania obywatelskiego i wojskowego młodzieży.

Winnica w okolicy Międzyborza.

Początki winnic sięgają osiemnastego wieku, z chwilą pojawienia się Johana Jakoba Lutz z Witembergii 

który obsadził okolice Międzyborza winoroślami i założył winnice.

Pierwsze winobranie uroczyście poświęcono 25 października 1745 roku.

W 1746 r. wzmiankowano o pięciu winnicach w okolicach Międzyborza, trzy lata później wymieniano już 15 winnic.

Rocznie uzyskiwano ok. 600 wiader tego pysznego trunku, które zachwalał sam Książę oleśnicki.   

Ose / Ossen - Neogotycki Dworek pobudowany w 1830 r.
 Obiekt murowany, otynkowany, podpiwniczony, częściowo dwukondygnacyjny. 
Główne wejście poprzedzone obudowanym tarasem ze schodami na zewnątrz.
W latach trzydziestych mieścił się tu obóz pracy dla dziewcząt RAD.
Po II Wojnie św. w budynku prowadzono sklep, przedszkole, w obiektach gospodarczych pracowała gorzelnia. 
W latach pięćdziesiątych zabytkowy Dworek rozebrano.

   

Przed I Wojną Św. Własność hrabiego Henryka Mańkowskiego - prawnuk po kądzieli gen. Henryka Dąbrowskiego.

W pałacyku Hrabia lokuję swoją bogatą kolekcję monet - uważaną za trzecią pod względem wielkości w Polsce.

Gruss aus OSSEN - Pozdrowienia z Ose. Pałac, Szkoła, Gospoda, Leśniczówka. 

Freiw Feuerwehr Loschzug Ossen seit 1934 - Oddział Straży Pożarnej Ose 1934 r

1914 WASSERWERK - ujęcie wody pitnej w Ose. Zbiorniki wody pitnej dla Miasta i Gminy Międzybórz.

Las w okolicy wsi Klonów.

Klonów / Hirschrode. Szkoła/Schule - wzniesiona w 1891 roku, murowana z cegły w stylu eklektycznym.

Klonów / Hirschrode - Drewniany Wiatrak.

Cmentarz ewangelicki w Klonowie - Hirchrode.

Przejście graniczne w lesie między > Cieszyn/Polska - Klonów/Niemcy. 

Kamień (Schön Steine) - Rezydencja rodu von Puttkammer w dobrach rycerskich. 

Budynek murowany, dwukondygnacyjny, pokryty dachem.

 Główne wejście ze schodami na zewnątrz, prowadzące na taras. 

Bryła obiektu rozczłonkowana w przybudówki z wtopioną w korpus wieża wieloboczną.   

Ostatnim właścicielem posiadłości był baron Eberhard von Puttkammerw - latach 1925-1945, 

zamordowany po Wojnie w pobliżu swojej rezydencji. 

W kolejnych latach leśny Dworek popada stopniowo w ruinę, 

z powodu nadmiernej dewastacji zostaje rozebrany w latach siedemdziesiątych. 

Hałdrychowice - Klasycystyczny budynek dworski wzmiankowany wraz z folwarkiem w 1845 r. 

W posiadaniu rycerskim jako siedziba dzierżawców majątku. 
 Obiekt murowany, założony na rzucie prostokąta, podpiwniczony, parterowy z poddaszem. 
Główne wejście, poprzedzone krytym tarasem podpartym filarami ze schodami na zewnątrz. 

Remontowany w 1974 z pozbawieniem cech stylowych.
Obecnie konstrukcja budynku dworskiego w stanie postępującej korozji. 

Dzieslawice / Distelwitz - Wiejska Karczma E. Wietzoreck.

Distelwitz - Kr. Gr. Wartenberg.

Dworek, Karczma E. Wietzoreck, Szkoła, Kościół, Pływalnia, Staw.

  

Drewniany Kościół Katolicki p.w. Świętej Trójcy w Dziesławicach.

Dzieslawice / Distelwitz > Święto Polonów - Dożynki 1936 rok.

Bukowina Sycowska - Miejscowość Zdrojowa ,,Bad Bukowine". 

 Bukowina Sycowska - Miejscowość zdrojowa ,,Bad Bukowine". 

Słynąca ze źródeł uzdrowiskowych odkrytych w 1796 r. przez kapitana von Wegera (właściciel wsi).

Po przygotowaniu źródeł do eksploatacji, właściciel buduje dom zdrojowy z kąpieliskiem i pijalnią wód mineralnych. 

Z czasem powstają kolejne obiekty zdrojowe wraz z infrastrukturom.

Zakłady zdrojowe uległy likwidacji dopiero po II Wojnie św.

Uzdrowisko - Pensjonat I, Pensjonat II, Dom Kąpielowy, restauracja, ogród. 1901 rok.

Dom zajezdny - willa ,,Małgorzata"ok. 1911 r. 

Restauracja w Bukowinie Sycowskiej, w swego czasu własność Graf Strachwitz.

Obecnie całkowicie zapuszczony - częściowo spłonął w 2016 r. 😢

Moor - u. Stahlbad Bukowine / Kreis Gross - Wartenberg / Badehaus. 

W 1827 r. w Bukowinie Sycowskiej urodził się Józef Lipski herbu Grabie - Dyplomata, działacz społeczny, 

Arystokrata, właściciel dóbr - Bieganina, Górzna, Karsek i Lewkowa. 

Gruss aus Bad Bukowine & Pozdrowienia z Bukowiny Sycowskiej. 

Gospoda von Oscar Lachmann, Dom Zdrojowy - Pływalnia, Agencja Pocztowa.

Hotel - Leśny Pałacyk ok. 1910 r. 

Król Saksonii Fryderyk August w Bukowinie Sycowskiej 1905 rok. 

Bad Bukowine - Bukowina Sycowska > Uzdrowisko - Budynek dworca PKP, 

aleja kasztanowa, ogród, dom zdrojowy, 1912 rok.

Granitowy ,,Głaz” narzutowy pochodzenia skandynawskiego (polodowcowy), 

umiejscowiony na Wzgórzu Twardogórskim. 

Pozostałość po lodowcu z epoki czwartorzędu, 

powłoki lodowe w tym czasie wynosiły 1000 metrów grubości i pochodziły z kierunków skandynawskich, co spowodowało ukształtowanie terenu na pagórkowate ze śladami licznych głazów narzutowych pochodzenia skandynawskiego.

Dawny Park Uzdrowiskowy - droga do źródła ,,Agnieszka”, 1910 rok.

Miejscowe ,,Źródła" bogate w szczawy żelaziste i pokłady borowiny, położone wśród lasów i niewielkich wzgórz. 

Tutejsze wody mineralne sprzyjały w leczeniu takich dolegliwości jak; 

Osłabieniu nerwów, skurcze, reumatyzm, zimnice, leczenie stawów, w późniejszym okresie choroby kobiece. 

Uzdrowisko cieszyło się renomą wśród Kuracjuszy z Wielkopolski i Śląska.

  

To już jest koniec nie ma już nic 😢 Jesteśmy wolni możemy iść 😉

Mapa Taktyczna Neumittelwalde - GROSS WARTENBERG 1934 rok.

Informuję że zawartość serwisu internetowego ma wyłącznie charakter edukacyjny  

i nie stanowi oferty komercyjnej w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. 

Właściciel serwisu dokłada starań, by publikowane materiały były rzetelne i pomocne,

 jednakże nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki działań podejmowanych 

w oparciu o te treści.

,,Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości 

i nie ma prawa do przyszłości" 😉

Źródła:

* Krzysztof Dziedzic > Album - ,,Pozdrowienie z powiatu oleśnickiego” / Gruss aus dem Kreis Oels.
* Biblioteka Publiczna w Międzyborzu.
* Magdalena Bachlińska / Małgorzata Ilska - Z dziejów Międzyborza.
* Jerzy Pietrzak - Agnieszka Gibasiewicz > Dziedzice, dwory, pałace. 
* Jadwiga i Krystian Niełacny - Ostrowska księga pamięci.
* Krzysztof Zielnica - Rocznica śmierci pastora Jerzego Badury z Międzyborza 
- Gazeta Sycowska > 31 sierpnia / 7 września 2011 r.
* Aleksandra Hołubecka – Zielnica /Krzysztof Zielnica -
Był taki czas… Pogranicze polsko-niemieckie (Syców – Kępno – Ostrzeszów). 
* Między Widawą a Dobrą - Od zarania dziejów do współczesności. 
* Teresa Kulak, Wojciech Mrozowski -
Syców i okolice od czasów najdawniejszych po współczesność.

* Karl-Heinz Eisert - Neumittelwalde / www.gross-wartenberg.de

* Od Nauczycieli Stowarzyszenia - Neumittelwalde / www.gross-wartenberg.de
* Kluby niemieckiego gimnastyka w Groß Wartenberg. 
* WHK. - Kościół Świętego Krzyża w Międzyborzu. 
* JU52 - Jednostki i lokalizacja RAD.
* Pawłów Wielkopolski - Monografia Historyczna. 
* Baza Kolejowa - Międzybórz Sycowski.
* Zbiory - ,,Socjum Syców". 
* www.dolny-slask.org.pl
* www.fotopolska.eu.
* Zbiory Prywatne...😳